Όταν η Μυθολογία Συναντά την Επιστήμη: Η Γοητεία της Γεωμυθολογίας
Οι σεισμοί, οι ηφαιστειακές εκρήξεις, οι εκλείψεις, οι βροχές μετεωριτών και πλήθος άλλων φυσικών φαινομένων αποτελούσαν ανέκαθεν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής στη Γη. Στις αρχαίες κουλτούρες, οι οποίες προηγήθηκαν της σύγχρονης επιστημονικής ανάλυσης, τέτοια συγκλονιστικά γεγονότα συχνά μνημονεύονταν και απαθανατίζονταν μέσα από πολύπλοκους μύθους και θρύλους.
Σήμερα, χάρη στην εξέλιξη της έρευνας, υπάρχει ένας αυξανόμενος όγκος δεδομένων που προσπαθεί να συνδέσει αυτές τις αρχαίες ιστορίες με τα πραγματικά φυσικά γεγονότα που τις ενέπνευσαν.
Το έργο της Adrienne Mayor
Η διακεκριμένη λαογράφος και ιστορικός Adrienne Mayor συγκέντρωσε μια συναρπαστική συλλογή τέτοιων γνώσεων στο καινοτόμο έργο της Mythopedia: A Brief Compendium of Natural History Lore.
Το βιβλίο καλύπτει μια ευρεία γκάμα θεμάτων, όπως:
- Την ξηρή κινούμενη άμμο
- Τις βροχές βατράχων
- Τις φλεγόμενες λίμνες
- Τα παλαιολαγούμια
- Τους σκανδιναβικούς «ατελείωτους χειμώνες»
Τι είναι η Γεωμυθολογία;
Το έργο της Mayor αποτελεί μια πραγματική επανάσταση στον τρόπο που προσεγγίζουμε το παρελθόν, καθώς ακροβατεί εδώ και καιρό μεταξύ πολλών επιστημονικών κλάδων. Ωστόσο, μία από τις ειδικότητές της περιγράφεται καλύτερα ως γεωμυθολογία.
Σημείωση: Ο όρος επινοήθηκε το 1968 από τη γεωλόγο του Πανεπιστημίου της Indiana, Dorothy Vitaliano, η οποία έδειξε έντονο ενδιαφέρον για τους κλασικούς θρύλους σχετικά με την Ατλαντίδα και άλλους πολιτισμούς που χάθηκαν εξαιτίας φυσικών καταστροφών.
Αυτό το επιστημονικό ενδιαφέρον οδήγησε στο βιβλίο της Vitaliano το 1973 με τίτλο Legends of the Earth: Their Geologic Origins, θέτοντας τα θεμέλια για την κατανόηση της γεωλογικής ιστορίας μέσα από τους μύθους.
Η Εξερεύνηση της «Λαϊκής Επιστήμης»
Η ίδια η Mayor άρχισε να ενδιαφέρεται για τον συγκεκριμένο τομέα όταν συνάντησε ελληνικές και ρωμαϊκές περιγραφές απολιθωμάτων. Αυτό το ενδιαφέρον επεκτάθηκε με τα χρόνια για να ενσωματώσει και άλλα παραδείγματα «λαϊκής επιστήμης» σε πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο, αποδεικνύοντας πως η παρατήρηση της φύσης ήταν πάντα μια προηγμένη διαδικασία για την ανθρώπινη νόηση.
Μερικά από τα σημαντικότερα βιβλία της που ρίχνουν φως σε αυτή την αθέατη πλευρά της ιστορίας περιλαμβάνουν:
- Το The Poison King: The Life and Legend of Mithradates, Rome's Deadliest Enemy (2009).
- Το Greek Fire, Poison Arrows, & the Scorpion Bombs (2022), το οποίο εξερευνά τις ρίζες του βιολογικού και χημικού πολέμου, αποκαλύπτοντας την «τεχνολογία» της εποχής.
Το βιβλίο της του 2018...